Na 26 oktober kon je er bijna niet meer omheen: bewerkt vlees komt namelijk op de ‘zwarte lijst’ van VN-organisatie WHO te staan. Heftig nieuws voor de vleeseter en zoals Arjan Lubach het verwoordde: code rode op het nieuws. De Metro kopt zelfs:
Op 27 oktober duiken ze nog eens extra de diepte in met de titel: ‘Help! Kan ik nog eten zonder dood te gaan’. Verslaggever Geert Gordijn van het RTL Nieuws zegt: “Deze vleeswaren komen nu op dezelfde lijst te staan als alcohol, tabak, maar bijvoorbeeld ook plutonium.” Plutonium!? De Margriet schudt haar lezers wakker met de mededeling: ‘Knakworstjes kankerverwekkend’. Spitsnieuws lijkt bewerkt vlees te vergelijken met de meest illegale harddrugs op de markt: ‘Bewerkt vlees is levensgevaarlijk’. Het Reformatorisch Dagblad vraagt zich af: ‘Wat moeten we dán op ons brood doen?’.
Goede vraag, want een beetje echte Hollander smeert elke ochtend verse boterhammetjes. En dan heb je ook nog de Telegraaf, de Volkskrant, de NOS, het NRC, LINDAnieuws en nog vele andere bezorgde media die met de woorden ‘vlees’ en ‘kanker’ in de koppen voor reuring zorgen in ons land.
Heftig nieuws dus, maar zijn de uitslagen van het rapport van de WHO niet lichtelijk overdreven en opgeblazen door ons medialandschap? Is het rapport niet verkeerd geïnterpreteerd? Of heeft de WHO dit rapport niet op de juiste manier naar buiten gebracht?
Achteraf leek het ook niet de bedoeling van de WHO om voor zoveel ‘sensatie’ te zorgen en stelt een woordvoerder van de organisatie dat het rapport inderdaad verkeerd is geïnterpreteerd. Had de WHO er niet beter aan gedaan om dit rapport met veel meer context en toelichting naar buiten te brengen? Wat betreft naamsbekendheid hebben ze het goed voor elkaar; wereldwijd hebben talloze media hierover geschreven. Prima PR, toch?
Wellicht ook niet, want wat doet het met de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van de organisatie? De volgende keer dat ze weer een wetenschappelijk rapport naar buiten brengen, denkt men waarschijnlijk: “Ja ja, daar klopt waarschijnlijk net zoveel van als dat knakworstjes levensgevaarlijk zijn en bacon hetzelfde is als plutonium en salami zelfs nog ongezonder is dan asbest.” Dick Veerman speelt met de gedachte dat er een politiek doel achter schuilgaat, schrijft hij op de website van de Volkskrant: “Er zijn miljarden mensen bereikt die wellicht minder vlees gaan eten en dat is heel goed voor al het leven op aarde, dus ook de dieren.” Veerman noemt het een ‘buitengewoon effectieve reclamecampagne’ en dat zet je wel tot denken.
Maar goed, de gedachtes van Veerman buiten beschouwing gelaten voor deze blog; voor organisaties is het van belang goed te kijken naar hoe je een bericht gaat communiceren. Bied context en waak ervoor dat media jouw goed bedoelde onderzoek of nieuws gaan opblazen. Stel niet als doel om de voorpagina van de Telegraaf te halen, maar stel als doel dat jouw bericht opgepakt wordt zoals jij wilt dat jouw bericht wordt opgepakt (dat zou dus ook juist op een sensatie-achtige manier kunnen zijn).
Ik wil hier niet impliceren dat de WHO opzoek was naar sensatie of andere bedoelingen had, maar sensatie en de manier waarop het nu uitpakte, had wellicht kunnen voorkomen worden door met iets meer nuance en context het rapport naar buiten te brengen. En natuurlijk de media maken er bijna een sport van om de mooiste en meest opvallende kop boven een artikel te zetten, dus misinterpretatie en sensatiezoekers liggen altijd op de loer.
