Achternaam & Zonen
“Firma De Jong & Zonen, met Chantal spreekt u?” Stamt uit de tijd dat alle bedrijven een familiebedrijf waren. Als de (oudste) zoon het roer overnam, kwam de toevoeging ‘& Zonen’ of ‘& Zn’ erachter. Makkelijk zat. Sommige bedrijven ontgroeiden de familiefase en werden multinational (Philips, Heineken, Albert Heijn).
Volgens het handelsregister van het KvK zijn er nog ruim duizend ‘& Zonen’-bedrijven in Nederland.
BMA’s (Bedrijven Met Afkortingen)
De Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam, de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij, Dutch State Mines; in het tijdperk dat bedrijven steeds vaker de status van familiebedrijf ontgroeiden, kwamen de drie- of vierletterige afkorting in zwang. Het liefst lekker functioneel: de afkorting moet vooral duidelijk maken waar we vandaan komen en wat we doen.
KLM-logo uit 1919
Een tenenkrommende variant in deze categorie is de ABBA-bedrijfsnaam, waarin de eerste letters van de participanten of hun familieleden zijn opgenomen. Denk TeBoZa (Teeuwen, Boots, wonende op de Zandberg), JacMar (Jacob en Marlies) en Madam TruDo (want Truus en Doortje).
De Concurrentiekiller
In de categorie ‘prijsvechter and proud of it’ hebben we Badkamerconcurrent, Babydump en VakantieStunt. De Snack-Koning en IJspaleis stonden weer niet vooraan toen de bescheidenheid werd uitgedeeld. Werd populair in de jaren tachtig en negentig, vooral ingegeven door prijsvechters uit de VS.
neologiX
Sinds eind jaren negentig is het eerste criteria waar een nieuwe bedrijfsnaam aan moet voldoen, dat de domeinnaam nog vrij is. Vandaar dat we terecht zijn gekomen in een lawine van neologisme. De verzonnen namen moeten natuurlijk wel iets uitstralen: Menzis klinkt als een aardige verzorger, Essent als iets wat je echt niet kunt missen, Senseo als iets wat je echt eens geproefd moet hebben. IT-bedrijven hebben een voorliefde voor merknamen met een X of Q, want dat straalt technische expertise uit.
In deze periode werd ook vrij geëxperimenteerd met het gebruik van hoofdletters: bedrijfsnamen schrijven met alleen maar hoofdletters gebeurde al langer, maar nu kwamen er ook bij die juist met allemaal kleine letters werden geschreven, of waarin ineens totaal onverwachts een hoofdletter opdook. Misschien wel ingegeven door Hyves-slang, wie weet.
Appify
Spotify, Blendle, Tinder, Uber: in de app-economie moet een bedrijfs- of productnaam vooral klinken als iets wat je ermee kunt. Informatie kun je googelen, een track spotify’en en een artikel blendelen. En ook hier geldt: als de domeinnaam nog maar vrij is. Klusje voor Genootschap Onze Taal, dit…
Dan zijn er nog trends binnen sectoren: creatieve bureaus staan erom bekend graag iets te doen met een kleur in combinatie met een zelfstandig naamwoord (waaronder Blue Circle, het bedrijf met de leukste merk-logo-combinatie), veel kledingwinkels en -merken zweren bij hippe Engelse woorden (Coolcat, America Today, Men At Work).
De uitzonderingen zijn, zoals altijd, het meest interessant. Zo kozen de oprichters van de Nederlandse Energie Maatschappij bewust voor een naam die klinkt alsof het bedrijf is opgericht in 1870, maar het stamt eigenlijk uit 2007 – klinkt natuurlijk ook heel ambachtelijk. De VANAD Group is, je raadt al, van Ad (Nederlof).
En dan hebben we nog Smurfit Kappa; die is hors categorie.
