In het gesprek in DWDD zegt Remarque dat dit heel moeilijk is om te voorkomen, maar dat het wel zijn taak is als hoofdredacteur om dit te ontdekken. Verder zegt hij dat ze het nieuws bewust zelf naar buiten hebben gebracht. Het lijkt er echter op dat ze dat doen om te voorkomen dat het nieuws via een andere bron wordt ‘gelekt’. Een slimme actie, want zo wint de krant meteen weer een stuk vertrouwen bij de lezers. Het blijft vreemd dat een stagiair – die al eerder was betrapt en een tweede kans heeft gekregen – zoveel vrijheid heeft gekregen en zo lang onontdekt is gebleven. Toch gebeuren soortgelijke vormen van plagiaat wel vaker.
Schilderswijk
Eind 2014 kwam Trouw ook in opspraak na een omstreden artikel over de ‘sharia driehoek’ in de Schilderswijk in Den Haag. Na onderzoek bleek dat journalist Perdiep Ramesar in een periode van ruim vijf jaar regelmatig gebruik heeft gemaakt van bronnen die niet te traceren waren. Naar aanleiding van dit bedrog trok Trouw 126 artikelen van de journalist in en mocht Ramesar zijn biezen pakken. Ook hier moest de hoofdredacteur flink door het stof.
Lange Frans
Onlangs nog plaatste Lange Frans een filmpje op YouTube waarin hij met de redacteur van het AD spreekt over een artikel dat zij gedeeltelijk zouden hebben overgenomen uit het NRC. In het filmpje is te zien dat Lange Frans het niet eens is met het artikel in het AD met als kop ‘Lange Frans alleen in tv-programma’s in ruil voor geld’. Met name het feit dat het AD in eerste instantie niet heeft gerefereerd aan het artikel in NRC is niet correct. De redactie heeft dit daarna opgelost en uiteindelijk een verwijzing gemaakt naar het volledige artikel in NRC en enkele nuances in het artikel aangebracht. De kop leest nu: Wie is de Mol is niets voor Lange Frans: ‘Ik ben geen miljonair’. Het verzoek van Lange Frans om het artikel te verwijderen wordt niet ingewilligd.
Druk is hoog
In het PR-vak zien wij ook steeds vaker dat teksten van persberichten een-op-een over worden genomen. Sterker nog, wij proberen teksten zo aan te leveren dat de redacteur dat ook kan. Redacties hebben het ook steeds drukker, aangezien er de laatste jaren veel is bezuinigd en redacties vaak behoorlijk zijn ingekrompen. Feiten checken wordt echt wel gedaan, maar er wordt vast wel eens een artikeltje geplaatst dat niet of onvolledig is gecontroleerd. Nieuws moet snel en waar zaken snel moeten, worden fouten gemaakt.
Voorkomen beter dan genezen
Toch zijn er wel trucjes om plagiaat te voorkomen. Maar hoe doe je dat dan? Er staat zoveel tekst online, dat de kans dat je eens een keer iets hetzelfde verwoordt als iemand anders zeker aanwezig is. Daar is al iets op gevonden in de vorm van de Plagiarism Checker. Of deze tool honderd procent waterdicht is valt niet te achterhalen, maar door een deel in te voeren van het artikel over Lange Frans zien we in ieder geval dat dit stuk al eerder verschenen is.
Authentiek
Wat je ook schrijft, zorg dat je authentiek bent en voorkom dat je teksten kopieert zonder daarbij een bron te vermelden. Schrijf een tekst in je eigen woorden en als je iemand interviewt, zorg dan dat uitspraken van die persoon altijd even naar de geïnterviewde worden gestuurd voor een ‘feitelijke’ check. Op die manier heeft diegene een gevoel van betrokkenheid. Doordat hij inspraak heeft in de tekst die gepubliceerd wordt voorkom je hoogstwaarschijnlijk een situatie als die met Lange Frans.
