‘Aviko. Elke dag feest aan tafel’
Het spotje van aardappelgigant Aviko zorgt voor woede van brandwondenslachtoffers. In het spotje is te zien hoe drie mannen een barbecue proberen aan te steken, waarbij de broek van één van de mannen vlam vat. Hier was de Brandwonden Stichting niet blij mee. De Brandwonden Stichting en Aviko zijn naar aanleiding van deze ophef om tafel gaan zitten. Vlak na dit gesprek is de spot van de buis gehaald, maar Aviko gaf aan dat dit niks met de commotie te maken had. De campagne zou op zijn einde zijn en daarmee is ook de reclame verdwenen. Al gaven ze wel toe erg geschrokken te zijn van alle boze reacties.
Dying Fetus
De posters met de aankondiging van het metalfestival “Fortarock” konden niet op veel sympathie rekenen van een arts van het Radboud UMC. Op de posters worden nogal bijzondere bandnamen aangekondigd, die hij liever niet in het openbaar op een poster wilde zien. Onder andere de band met de naam Dying Fetus stuitte de arts tegen de borst in verband met de gevoeligheid bij ouders die net een kindje hebben verloren. Via Twitter deed hij een oproep om de posters te laten verwijderen. Een woordvoerder van het festival liet weten dat de band al een hele poos bestaat en weinig van doen heeft met stervende foetussen. Hij begreep het punt van de arts, maar gaf ook aan dat de band maar klein werd vermeld en dit niet zou opvallen voor mensen die geen interesse hebben in het festival. Hiermee was de kous dan ook af. De woordvoerder heeft gereageerd en duidelijk toegelicht dat de posters niet zouden worden verwijderd.
‘Als ik ‘nee’ zeg, wil ik niet altijd ‘nee’ zeggen’
De Belgische textielketen Veritas heeft met hun slogan hun laatste campagne moeten aanpassen. De naai- en modeketen voorzag geen problemen met de zin: ‘Als ik ‘nee’ zeg, wil ik niet altijd ‘nee’ zeggen. Helaas dachten een aantal consumenten hier anders over en moest De Jury voor Ethische Praktijken (JEP) er aan te pas komen. Veritas liet nog weten het bijzonder spijtig te vinden dat de radiospot door sommige mensen als kwetsend en beschadigend ervaren werd. En dat het de bedoeling was op een luchtige manier in te spelen op het plezier van vrouwen. Dit mocht helaas niet baten, de JEP beoordeelde de boodschap als ‘onverantwoord pedagogisch gedrag rond stereotypen van de vrouw’. Veritas moest zodoende de campagne intrekken.
Vrouwonvriendelijke bierviltjes in Tennesse
In het Amerikaanse Tennessee bedacht de Governor’s Highway Safety Office een campagne om mannen ervan te weerhouden teveel te drinken. Op verschillende posters en bierviltjes stonden teksten als: ‘Na een paar drankjes zien de meisjes er lekkerder uit en klinkt de muziek beter. Herinner je wel: als je oordeelsvermogen beperkt is, zijn je rijkunsten dat ook”. Deze vrouwonvriendelijke manier van campagne voeren viel niet erg in de smaak onder de Amerikanen. Ze besloten in Tennessee dan ook al snel om de advertentiecampagne terug te trekken en excuses te maken. Dan hebben we het nog niet eens gehad over de ophef bij deze voorbeelden:
- Travestieten worden geweigerd van een Pride-evenement omdat transgenders hier aanstoot aan kunnen nemen
- Het verbod op eten geven van overlastgevende zeemeeuwen werd opgeheven omdat voor dieren moet worden gezorgd in sommige geloofsovertuigingen
- Amazon wilde alle inwoners van India bedanken door het woord ‘bedankt’ in alle (415) Indiase talen af te drukken, maar vergaten één taal
Wat te doen na kritiek?
In veel van bovenstaande gevallen hebben we naar mijn mening te maken met een subjectief karakter van de klachten. Helaas hebben niet alle bedrijven de keuze om een uiting wel of niet aan te passen en wordt er voor hen besloten dat het anders moet. Toch staan veel bedrijven na een klachtenstroom nog voor de keuze wat te doen met hun uiting. Begrijpelijk een erg lastige keuze na zo’n lading kritiek. Toch ben ik van mening dat een kleine groep of zelfs maar een enkele persoon aardig hard kan roepen. De klachten van personen die zich gekwetst voelen, worden breed uitgemeten in de media, terwijl het voor de grootste groep mensen onmiskenbaar duidelijk is dat een reclame-uiting humoristisch is bedoeld. Laten we dus geen softies worden met z’n allen en bij ieder puntje van kritiek onze eigen campagne in twijfel trekken. En laten we ons vooral ook niet tegenhouden om overdreven en humoristische campagnes de wereld in te slingeren. Er zijn nog steeds veel mensen die de humor hiervan wel in kunnen zien.