De basisprincipes rond inclusieve communicatie zijn inmiddels bij iedereen bekend, al zijn er soms nog enkele elementen die we snel vergeten. In deze blog onderzoeken we de vijf belangrijkste elementen waarmee we rekening moeten houden wanneer we inclusief willen zijn in onze communicatie.
1. Barrières doorbreken: Inclusie omvat alles en iedereen
Inclusieve communicatie is meer dan alleen politiek correcte taal gebruiken of het vermijden van stereotypen. Het gaat om bewust luisteren, begrip tonen en ruimte creëren voor verschillende stemmen om gehoord te worden. Het is een manier van communiceren die mensen met verschillende achtergronden, ervaringen, talen en perspectieven omvat en waardeert. Eén van de belangrijkste aspecten is het vermogen om te communiceren op een manier die voor iedereen toegankelijk is.
Daarbij hoort ook het bewust communiceren met mensen die moeite hebben met lezen, slechtziend- of horend zijn. Dit punt wordt vaak vergeten. Het is essentieel om informatie op verschillende manieren toegankelijk te maken, zoals het gebruik van duidelijke taal, het aanbieden van alternatieve formats zoals braille of grootletterdruk, het voorzien van ondertitels, gebarentaal of andere vormen van ondersteuning voor slechthorenden. Maar, laten we vooral niet vergeten dat inclusieve communicatie ook geldt voor beeldmateriaal.
Daarnaast kan communicatie mensen ook uitsluiten of zelfs op hun verschillen wijzen. In dat geval verandert het verlangen om goed te doen naar het tegenovergestelde effect. Berichten gericht aan een specifieke community, kunnen bijvoorbeeld worden gezien als een poging om hen buiten de groep te houden. De sleutel is om iedereen op gelijke voet te behandelen.
2. Voorbij de kalender: Inclusie overstijgt een enkele dag van de agenda
Inclusieve communicatie staat het hele jaar door hoog in het vaandel. Het is meer dan alleen maar steun betuigen tijdens Pride Month of Internationale Vrouwendag; het omvat de naadloze integratie van inclusieve taal, beleid en praktijken in elk facet van de organisatie, variërend van interne communicatie tot externe marketingstrategieën.
Door consequent te investeren in inclusieve communicatie via alle kanalen en content, kunnen bedrijven hun toewijding aan diversiteit, gelijkheid en respect echt naar buiten brengen en zo een verbeterde, meer inclusieve werkomgeving voor iedereen voorzien. Om de Nederlandse journalist Madeleijn van den Nieuwenhuizen te citeren: “Inclusiviteit houdt meer in dan het oppervlakkig toevoegen van regenboogemoji’s aan je socialmedia-accounts tijdens Pride Month. Het omvat ook het opnemen van niet-heteroseksuele relaties in de beschrijvingen van seksposities of datingadvies buiten dat specifieke tijdsbestek.“
Gedurende een korte periode aandringen op actuele dagen en zich enkel richten op specifieke regio’s kan een negatief licht op een bedrijf werpen, omdat het kan lijken op een oppervlakkige poging om mee te doen aan een trend zonder oprechte echte betrokkenheid of begrip. Het is van cruciaal belang om bij deze gelegenheden op een relevante en zinvolle manier te communiceren en aankondigingen ter wille van de publiciteit te vermijden.
Een niet te onderschatten aspect: om echt op te vallen is het essentieel om unieke perspectieven, inzichten of initiatieven te bieden die blijk geven van een oprechte betrokkenheid en die de bal het hele jaar door laten rollen.
3. De betekenisvolle impact van woorden: een herinnering om verstandig te kiezen
We moeten erkennen dat taal boodschappen kan overbrengen die we niet altijd menen. Woorden hebben de kracht om bepaalde overtuigingen, stereotypen en vooroordelen te versterken, ook wanneer we dat niet bewust van plan zijn. Bijvoorbeeld: “Hey guys”, “schoonmaakster”, “brandweerman”,…
Ook in het gebruik van emoji’s zagen we dit terugkomen. Bij het zoeken naar “dokter” toonde de automatische suggestie bijvoorbeeld een mannelijke arts. Zulke taalautomatismen kunnen onze perceptie van de samenleving vertroebelen.
Wees daarom steeds bewust van de impact van de woordkeuze die je maakt en de manier waarop je met anderen communiceert. Het vermijden van denigrerend of generaliserend taalgebruik en het gebruik van genderneutrale termen kan bijdragen aan een meer inclusieve omgeving.
4. Wanneer lachen aanstootgevend wordt: de impact van grappen
Grappen maken op de werkvloer is vaak een schot in de roos. Humor kan een krachtig hulpmiddel zijn om verbinding te maken en lichtheid te brengen in sociale interacties, maar het is belangrijk om te beseffen dat niet alle grappen voor iedereen even lachwekkend zijn. Wees bewust van de potentiële impact van je grappen en zorg ervoor dat ze geen stereotypen versterken, mensen marginaliseren of discrimineren. Respectvolle humor zou anderen niet mogen uitsluiten of kwetsen.
We kennen de klassieker “het is maar een grap, dus dit zou geen probleem moeten zijn”. Het is een algemene misvatting om te geloven dat grappen maken ons automatisch ontheft van de verantwoordelijkheid voor de impact die ze kunnen hebben. Het gebruik van humor als schild om de mogelijke schade veroorzaakt door clichés en vooroordelen te verwerpen, is niet acceptabel.
In een controversiële tweet kreeg Burger King te maken met terugslag voor het plaatsen van “Vrouwen horen in de keuken” als onderdeel van een campagne om culinaire kansen voor vrouwen te promoten. De tweet leidde tot kritiek vanwege de ongevoeligheid en toonde aan hoe belangrijk het is om rekening te houden met de boodschappen die in openbare communicatie worden overgebracht.
Humor kan nog steeds een plaats hebben in communicatie zolang er wordt nagedacht over de potentiële impact ervan. Even stilstaan bij wat we willen zeggen en hoe het kan worden ontvangen, kan ons helpen onbedoelde schade te voorkomen en een meer inclusieve en respectvolle omgeving te bevorderen.
5. Meer dan een marketing: inclusie is leuk en verfrissend
Kortom, de weg naar inclusieve communicatie is een noodzakelijke reis voor bedrijven die actief zijn in onze diverse en interculturele samenleving. Het onderwerp is veel omvangrijker dan het op het eerste zicht lijkt. Het vereist bewuste keuzes om barrières te doorbreken, woorden verstandig te kiezen en schadelijke stereotypen en grappen te vermijden. Het opnemen van inclusieve communicatiepraktijken is geen kwestie van voorkeur, maar een absolute noodzaak om begrip te kweken, kloven te overbruggen en te pleiten voor gelijkheid en rechtvaardigheid.
Door ons bewust te zijn van de mogelijke negatieve gevolgen van bepaalde woorden en uitdrukkingen, kunnen we werken aan een communicatieklimaat waarin iedereen zich gerespecteerd, gehoord en vertegenwoordigd voelt, ongeacht achtergrond, geslacht of identiteit. Het is belangrijk om open te staan voor feedback en kritiek, zodat we onze communicatiepraktijken continu kunnen verbeteren en inclusieve waarden kunnen promoten.
We weten dat dit veel kan zijn, maar niet gevreesd! Opname in de communicatie betekent niet dat boodschappen saai en conventioneel moeten zijn. Integendeel, het moedigt ons aan om creativiteit te omarmen en out-of-the-box te denken, terwijl we ervoor zorgen dat we niet onbedoeld iemand uitsluiten.
Inclusieve communicatie kan een vreugdevolle en verfrissende ervaring zijn. Het stelt ons in staat om diversiteit te vieren, om te gaan met verschillende perspectieven en een gevoel van verbondenheid voor alle individuen te bevorderen. Het omarmen van inclusieve praktijken creëert niet alleen een positieve en inclusieve omgeving, maar stelt ons ook in staat om gebruik te maken van een schat aan ideeën en innovatie die voortkomt uit verschillende stemmen en ervaringen. Er kunnen fouten worden gemaakt op weg naar meer inclusie. Desalniettemin is alleen al het feit dat je ervoor openstaat en bereid bent na te denken over meer inclusie & diversiteit in je communicatie al een stap in de goede richting.
Waar te beginnen vraag je je misschien af? Simpel: begin met een grondige audit van je eigen communicatie, op elk niveau en elk kanaal. Zo kan je zien waar jouw bedrijf staat en wat de werkpunten zijn. Van daaruit kun je verder bouwen en oplossingen ontwikkelen, zoals een communicatieboek met specifieke richtlijnen over diversiteit en inclusie. Hulp nodig? Vraag experts om u door het proces te begeleiden. TEAM LEWIS kan u helpen!
