Van de Vlieger naar Ma3lish
Toegegeven: de Jeugd van Tegenwoordig heeft altijd graag met taal gespeeld (zie: Watskeburt!?) en Niet als Jouw zal dan ook geen ongelukje zijn. Maar deze verbuiging uit 2008 staat zeker niet op zichzelf.
Ga maar na:
Hij vroeg aan mij een vlieger en die heeft hij ook gehad
(André Hazes, De Vlieger)
Ze stolen al het eten
(The Opposites – Slaap)
De luisteraars? Die malen er niet om, want het zijn stuk voor stuk Nederlandse hits en we zingen het allemaal vrolijk mee.
Nieuwe invloeden
Doordat Nederlandse hiphop sinds de 21ste eeuw steeds meer richting de vaderlandse top 40 schuift, is het einde van de kromme zinnen en grammaticale fouten nog niet in zicht. Zo is de populaire Amsterdamse rapper Sevn Alias niet vies van spreektaal:
Niemand heb me wat gezegd
(Ma3lish)
Ook mengt hij zonder moeite het Nederlands, Marokkaans, Engels en straattaal:
Ik heb toch liever die money dan kehbas
Daarmee wil Sevn (echte naam Sevaio Mook) maar zeggen dat hij liever geld heeft dan prostituees. En mensen horen dat graag, getuige de meer dan acht miljoen views op YouTube.
Muziek heeft altijd al een belangrijke rol gespeeld in de vorming van jongeren. Dat geldt dus zeker ook voor taalgebruik. Daarbij zijn jongeren de interesse in de taal verloren. Uit een onderzoek (2012) van de Nederlandse Taalunie blijkt dat jongeren het niet erg vinden dat ze veel taalfouten maken. Heeft de Taalunie ook een oplossing? ‘Het maken van toneelstukken, gedichten en raps kan bijvoorbeeld een inspirerende methode zijn om de schrijfvaardigheid te vergroten’, stelt de unie in het genoemde rapport.
Bedreiging of verrijking?
Rap dus. Maar wat als de muziek die jeugd moet inspireren tal van verbasteringen, contaminaties of pure fouten bevat? Denk bijvoorbeeld aan:
De dag die je wist dat zou komen is eindelijk hier
(Koningslied)
Rappers zijn niet als mij
(F.I. Green Gang)
Nu deze taal-agnostische generatie de werkvloer opkomt, betekent dit dan ook dat deze manier van communiceren door het bedrijfsleven zal worden overgenomen? Moeten we gaan leren wat het betekent om ‘skeer’ te zijn? “Nee, dergelijke fouten of verbasteringen vormen geen bedreiging, maar hebben natuurlijk wel invloed op het Nederlands. Jongeren voelen zelf vaak feilloos aan in welke situaties welk taalgebruik het beste ‘past’; ze zijn gevoelig voor het gebruik van taal in verschillende situaties”, laat de Taalunie desgevraagd weten.
“Het in verschillende situaties gebruik kunnen maken van de best passende variant van het Nederlands (ook wel registergevoeligheid genoemd) is een vorm van taalvaardigheid en hoeft de standaardtaal niet te bedreigen. Maar die verschillende varianten van het Nederlands beïnvloeden elkaar natuurlijk wel”, laat de Taalunie verder weten. De gemeente Rotterdam denkt daar blijkbaar anders over, blijkt uit deze campagne uit 2012.
Geen straattaal op de werkvloer
“Het is moeilijk te voorspellen hoe de taalvarianten de standaardtaal gaan beïnvloeden”, stelt de Taalunie. “Dat hangt ook af van het prestige van de sector waarin een bepaalde variant wordt gebruikt. De straattaal van de Nederlandstalige rappers is weliswaar enorm populair onder jongeren, maar het is niet waarschijnlijk dat het prestige van deze groep zo groot wordt in heel de samenleving dat hun taalgebruik ook de standaardtaal vergaand zal beïnvloeden.”
Als we afgaan op de Taalunie krijgen we dus nog niet te maken met een golf van verbasteringen en taalvoutjes (ja, die is bewust) op de werkvloer. Neem je graag het zekere voor het onzekere? Dan bof je: ik zet een aantal populaire, maar ietwat onbegrijpelijke woorden van de straat op een rijtje. See you on the other side!
A Sahbi – vriend
DOM (spreek uit: dahm) – geweldig
Fatoe – grapje
Fawaka – Hoe gaat het?
Fittie – ruzie
Gadoe – God
No span – maak je niet druk
Osso – huis
Patta – schoen
Pokoes – liedjes
Skeer – arm (als in: geen geld)
Tori – verhaal
Wagi/Whip – auto
P.S: We hopen dat je er nooit mee te maken krijgt, maar toch: legnesh (Marokkaans), skotoe (Surinaams) en popo betekent allemaal politie.